Trubunał Koronny w składzie:
MTK Andrzej Fryderyk
rozpoznawszy sprawę o sygnaturze
KN 1/20, w kwestii kontroli działalności Kanclerza Księstwa Sarmacji, w związku z wydaniem zarządzenia w sprawie stosowania art. 1 pkt 4 Ustawy o finansach publicznych z dnia 27 marca 2020 r. (Dziennik Praw poz.
11434, dalej „zarządzenia”)
- Stwierdzono nieprawidłowość w wydaniu zarządzenia przez Kanclerza Księstwa Sarmacji;
- Uchyla się zarządzenie w całości.
Przewodniczący Trybunału Koronnego Andrzej Fryderyk rozpoczął sprawę w związku z uzasadnioną możliwością wystąpienia nieprawidłowości w wydanym przez Kanclerza zarządzeniu. Przewodniczący Trybunału powołując się na sformułowanie art. 1. poddał w wątpliwość, czy Kanclerz Księstwa Sarmacji ma prawo regulować kwestie, które wymagają delegacji ustawowej poprzez wydanie zarządzenia.
Kanclerz Księstwa Sarmacji zaznaczył, iż w ustawie jest luka prawna spowodowana, która powstała w skutek nowelizacji. Zamieścił również komentarz do tezy z artykułu prasowego autorstwa Seweryna von Verwaltunga, jakoby zarządzenie pełniło funkcje wykładni przepisu ustawowego, kontrując taką tezę. Zauważył, że przepis, do którego odnosi się zarządzenie, przed nowelizacją ustawy był sformułowany w sposób oczywisty, a zarządzenie nie ma na celu ustalenia aktualnych norm prawnych, lecz stworzenie nowych, wobec czego nie można go nazwać wykładnią. Stwierdził również, iż zarządzenie przywraca poprzedni stan prawny.
Nadto Kanclerz stwierdził, iż zarządzenia nie są jednoznacznie uregulowane w systemie prawnym i nie ma przepisu który enumeratywnie wylicza akty jakie może wydać Kanclerz więc nie ma przepisów zabraniających wydania takiego zarządzenia. Kanclerz zwrócił uwagę Trybunału na to, że obecne w porządku prawnym Księstwa Sarmacji istnieją zarządzenia podobne do tego, które wydał on sam oraz wymienił ich przykłady, sugerując, że uprawomocnia to wydane zarządzenie na mocy precedensu, czy też zwyczaju.
Ponadto Kanclerz Księstwa Sarmacja wniósł, by Trybunał Koronny dokonał wykładni obowiązującego prawa tak, by odpowiedzieć na pytanie „Jakie jest kryterium, które spełniają wszystkie wydane i aktualne zarządzenia, w tym Przywilej samorządowy, a którego nie spełnia zarządzenie będące przedmiotem tej rozprawy”.
Trybunał zważył co następuje.
Dokonano analizy prawnej zarządzenia. Stwierdzono iż jego skutkiem jest stworzenie nowego stanu prawnego, poprzez zmianę stosowania Ustawy Sejmu nr 229 o finansach publicznych z dnia 20 sierpnia 2014 r. z późn. zm. w kwestii art. 1 ust. 4 tejże. Stanowi to poważne naruszenie kompetencji stanowienia prawa przez Kanclerza określonych w Konstytucji Księstwa Sarmacji z dnia 24 stycznia 2011 r. z poźn. zm. (dalej Konstytucja), która zezwala na stanowienie powszechnie obowiązujących norm prawa przez Kanclerza wyłącznie w drodze rozporządzeń wydanych przy delegacji ustawowej, w przeciwnych przypadkach wymagana jest akceptacja organu władzy ustawodawczej – Sejmu Księstwa Sarmacji.
Nadto stanowienie prawa na mocy zarządzenia budzi poważne wątpliwości pod względem zgodności z art. 2 ust. 1 Konstytucji, który to enumeratywnie wymienia akty prawne, które mogą stanowić prawo Księstwa Sarmacji.
Trybunał uznał wyjaśnienia Kanclerza dotyczące polemiki z artykułem Seweryna von Verwaltunga jako niezwiązane ze sprawą i zdecydował się je pominąć. Jednocześnie Trybunał przyznał rację, iż wydane zarządzenie nie może pełnić roli wykładni prawa. W ocenie Trybunału nie ma znaczenia w sprawie , czy nowy stan prawny, stworzony przez zarządzenie, jest tożsamy ze stanem prawnym przed nowelizacją ustawy, jako iż z punktu widzenia prawa zarządzenie wprowadza zupełnie nowy stan prawny w stosunku do obecnych przepisów.
Trybunał uznał za niepotrzebne dokonywać analizy prawnej pod względem abstrakcyjnej roli zarządzenia w systemie prawnym Księstwa Sarmacji, jako że nie ma to związku z rozpatrywaną sprawą. Równocześnie Trybunał nie zgodził się z tezą jakoby wydawanie aktów prawnych przez inne organy prawne, choćby w warunkach nieprawidłowości, stanowiło podstawę prawną do wydawania aktów prawnych z naruszeniem ustawowych uprawnień. Konstytucja Księstwa Sarmacji w sposób dokładny określa uprawnienia Kanclerza w ramach władzy wykonawczej, jak i możliwości stanowienia przezeń prawa.
W opinii Trybunału zarządzenia, zgodnie z przyjętą zwyczajowo techniką prawodawczą, stanowią akty wewnętrzne urzędów dotyczące ustalenia wewnętrznych norm w ramach kompetencji urzędu, bądź zasady stosowania prawa, w ramach przydzielonych im kompetencji, nie zaś norm powszechnie obowiązujących.
Trybunał odmówił udzielenia wykładni całego stanu prawnego Księstwa Sarmacji, w celu oceny analizy prawnej wszystkich wydanych do tej pory zarządzeń, jako bezcelowe i daleko wykraczające poza konstytucyjne zadania Trybunału Koronnego.
W czasie czynności procesowych, Trybunał stwierdził iż Kanclerz Księstwa Sarmacji w żaden sposób nie uzasadnił uprawnień zezwalających na dowolną interpretację nieścisłości w prawie poprzez zarządzenie, które zdaniem Trybunału zostało wydane ze znacznym naruszeniem kompetencji. Z niezrozumiałych dla Trybunału powodów, Kanclerz Księstwa Sarmacji uznał salę sądową za miejsce odpowiednie do rozważań na temat artykułu prasowego i dywagacji na temat roli zarządzeń w prawie Księstwa Sarmacji, kiedy kontrola dotyczyła uprawnień Kanclerza, dotyczących możliwości samoistnego stanowienia prawa w postaci zarządzeń.
Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji.
Uczestnikom postępowania przysługuje możliwość złożenia apelacji w terminie 7 dni od wydania orzeczenia.